| Willys Jeep
DE OORSPRONG VAN HET WOORD "JEEP"
Laat ik meteen duidelijk zijn: niemand weet zeker van
waar het woord jeep komt. Er zijn een aantal verklaringen die plausibel
zijn, maar geen springt er echt bovenuit. De meest gehoorde is devolgende:
Jeep zou teruggaan op de letters GP, wat dan weer slaat op General Purpose,
een omschrijving van de wagen die het leger bestelde: 't moest voor alles
kunnen dienen.
Een andere uitleg die even goed mogelijk is, is deze: De jeeps werden
oorspronkelijk vooral gezien als een middel om te verkennen en snel weer
weg te wezen. "To peep" als het ware. Het is in ieder geval
zeker dat de eerste Willys "Peeps" werden genoemd om die reden.
Later zou dat tot Jeeps vervormd zijn.
Tenslotte is er nog deze: De jeep zou genoemd zijn naar een diertje dat
voorkomt in de tekenfilmpjes van Popeye, net voor de oorlog. Dat diertje
heet "Eugene the Jeep".
Naast deze drie bekende theorieën zijn er nog een aantal andere,
en geen kan meer overtuigen dan de anderen. Ik vrees dat we 't nooit zullen
weten.
HISTORIEK WILLYS JEEP
Vele hooggeplaatste militairen hebben na WOII beweerd
dat de Amerikanen hun overwinning voor een groot stuk te danken hadden
aan hun mobiliteit aan het front en in het bijzonder aan die legendarische
wagen die daar heeft voor gezorgd: de Willys Jeep.
In 1940 besefte de legerleiding in de USA dat ze helemaal niet goed waren
uitgerust voor een oorlog en hoewel Pearl Harbor nog niet was gebombardeerd,
besefte men maar al te goed dat een oorlog niet ver af meer was. Daarom
gaf men een aanbesteding uit voor oa de aanmaak van een licht voertuig
dat zich op alle terrein kon verplaatsen. Nu zouden we zeggen terreinwagen
of jeep, maar toen bestond noch de term noch het type wagen. Het lastenboek
legde strenge vereisten op aan de ontwerpers en het was dan ook een verassing
dat een piepkleine firma, Bantam, de eerste was die een prototype had
ontwikkeld en gebouwd. Na Bantam leverden ook Ford en Willys een prototype.
Na de verschillende testen besloot de legerleiding dat het ontwerp van
Bantam veruit het beste was. Eén groot probleem echter: het leger
wilde tienduizenden van deze wagentjes én nog snel ook ! Bantam
was zo'n klein bedrijfje dat het nooit kon voldoen aan de vraag naar die
hoeveelheden. De oplossing was dan ook devolgende: Willys en Ford zouden
alletwee de jeeps gaan bouwen omdat zij de capacteit konden leveren. Bantam
kreeg een vergoeding en mocht bij wijze van troostprijs ook de aanhangwagentjes
voor alle jeeps leveren.
In de loop van de oorlog, tussen 1941 en 1945 werden er een slordig half
miljoen jeeps gebouwd. Tegen het einde van de oorlog was de naam jeep
ook ingeburgerd geraakt voor dit type wagen.
Het vervolg is genoegzaam bekend: heel de wereld leerde de jeep kennen
en na de oorlog bleven er héél erg veel achter in het land
waar ze werden ingezet; deels als cadeau aan de nieuwe regimes, deels
omdat het transport gewoon teveel zou kosten. In Europa bleven er vooral
veel jeeps achter in Frankrijk. Daar werden ze gebruikt door het leger.
Toen die begin jaren '50 door hun voorraad rijdende jeeps waren geraakt,
wilden ze een nieuw soort jeep laten maken. Tot men besefte hoeveel dat
zou kosten én dat men nog enorme stocks aan wisselstukken had voor
de jeeps uit WOII. Men besloot toen om de jeep opnieuw te laten bouwen
in licentie door Hotchkiss in Frankrijk. Zo ontstond de Hotchkiss, wagen
die op een paar kleine technische details na volledig identiek is aan
de Willys Jeeps uit de oorlog. Het enige grote verschil zit hem in de
motor, die beter, betrouwbaarder en zuiniger is.
Toen het Franse leger in de jaren '60 en '70 uiteindelijk toch op een
nieuw type jeep overschakelde, gingen de nog steeds goed functionerende
jeeps naar kleine gendarmeriën op het Franse platteland. Occasioneel
verkocht de gendarmerie in de late jaren '90 stocks van deze jeeps, die
nu toch echt wel te oud werden om actief en dagelijks gebruikt te worden.
Het is uit één van deze stocks dat mijn jeep komt.
60 jaar na datum rijden er nog veel van deze wagentjes. Behoorlijk indrukwekkend,
als je weet dat ze oorspronkelijk bedoeld waren om hoogstens 90 dagen
mee te gaan aan het front …
Eind 1999 heb ik de hand kunnen leggen op een Willys Jeep, gebouwd door
Hotchkiss, model 1942. Dankzij de hulp van Kristof Vanderstraeten ben
ik er in geslaagd snel de nodige wisselstukken en de originele materialen
te vinden en hebben we samen een vrijwel perfecte restauratie uitgevoerd.
De jeep is gerestaureerd in de uitrusting van een bekende eenheid van
het Amerikaanse leger: de 101 luchtlandingsbrigade of 101 Airborne, bijgenaamd
"the screaming eagles"; het 501e parachutisten en infanterieregiment
(501 PIR).
|
|
